Ana Sayfa / Yeni Un Sanayi ve Ticaret A.Ş.

Süne ve Zararları

Süne ve Zararları
Geçmiş yıllara baktığımızda tarım ülkesi olarak anılan Türkiye, son zamanlar da Sanayileşmeye yönelerek ekonomiyi bu anlamda hayat veremeye çalışmaktadır. Sanayi toplumuna geçerken tarım alanlarında ki azalma ve bu alanlardan elde edilen sınırlı ürün, yurtdışından tarımsal ürün alınmasının neden olmaktadır. Ülkemizde tarıma verilen önemin giderek azalması çiftçiyi ve biz sanayicileri zor durumda bırakmaktadır. Tarımsal alanların giderek azalması ve istenilen kalitede buğday üretiminin yapılamaması nedeni ile çiftçilerimiz farklı ürünlere yönelmiştir ve bu alanda sıkıntılar yaşanmaya başlanmıştır. Tüm bu olumsuz durumlara ek olarak buğdayda yaşanan başka bir problem de, bitkilerin zararlı böceklerden korunamaması ve bu anlamda bilinçli üretimin uygulamaya konulamamasıdır.
Zaralı böcekler, buğday kalitesine ve verimine zarar veren önemli bir faktördür. Süne ile ilgili, ülke içinde yapılan çalışmalar incelendiğinde başta Güneydoğu Anadolu bölgesi olmak üzere her bölgede aynı problemin yaşandığı görülmektedir. Hasat öncesi buğdayın verimini ve kalitesini etkileyen zararlılarının başında süne (Eurygaster spp.) olarak bilinen böcek yer almaktadır.
Genellikle toprak renginde olan süne erginlerinin yaşamları 1 yıldır.  Hasat mevsiminin sona ermesiyle birlikte ekim ayına doğru kışlak olarak bilinen dağların yüksek bölgelerine göç ederler. Yaşamlarının büyük bir kısmını uyuyarak geçiren bu canlılar, kışlaklarda geven, kirpi otu gibi bitkilerin gövdesinde yaklaşık 6 ay kadar sabit kalarak yaşamlarını sürdürürler. İlkbaharda özellikle Mart ayının sonlarına doğru sıcaklıların artmasıyla birlikte ovalara inmeye başlayan erginler ovada bulunan buğdaylarla beslenirler.Süne beslenmesi sırasında, sindirimini sağlamak için taneye proteaz enzimi salgılayarak gluten proteinlerinin parçalanmasına neden olur. Gluten proteinlerinin parçalanması buğday kalitesini ve verimini önemli derecede etkiler. Süne zararı görmüş buğdayın ekmeklik kalitesini düzeltecek araştırmaların yapılması ve uygulamaya geçirilmesi halinde, buğdaylar ekonomiye tekrar kazandırılabilecektir.
Süne ile ilgili kültürel, biyolojik ve kimyasal mücadeleler gerçekleştirilmektedir. Kültürel Mücadelede, erken ekim yapılması ve buna uygun buğday türlerinin seçilmesi, süne yoğunluğunun ve özelliklerinin tespit edilmesi, süne erginlerinin toplanıp yok edilmesi gibi yöntemler kullanılmaktadır. Biyolojik mücadelede ise sünenin tabiattaki doğal düşmanlarının tespit edilmesi ve bu doğal düşmanların popülasyonlarının yükselmesini sağlayarak baskı oranını artırma yöntemi kullanılmaktadır. Kimyasal mücadelede ise süneyi yok etmeye yönelik ilaçların geliştirilerek, süneye karşı uygulanması yöntemidir.
Süneye karşı gerçekleştirilen mücadele ve bu konu ile ilgili yapılan uygulamalar henüz bu problemin ortadan kalmasına yardımcı olamamıştır. Biz Un sanayicileri olarak sünenin buğdaya verdiği zarardan dolayı kalitesi düşük ürünlerden faydalanamadığımız için çözümü yurtdışından gelen buğdaylarda aramaktayız. Yurtdışından gelen buğdayların maliyetlerimiz olumsuz etkilemesi de sektörde ekonomik anlamda çıkmazların yaşanmasına neden olmaktadır.
 Yaşanan bu problemlere karşı, “Süne Mücadelesi Çalışmalarının Dünü, Bugünü ve Yarını” konulu çalıştay, süne ile ilgili birçok proje üzerinde çalışan zirai mücadele enstitüleri, Üniversitelerde araştırmalarını sürdüren değerli Profesörler, Borsalar, Tarım il Müdürlükleri ve Sanayicilerin katılımıyla 11-15 Nisan 2011 Tarihleri arasında TAGEM tarafından Antalya’da düzenlenmiştir. Çalıştayda süne ile mücadele üzerine hazırlanan çok sayıda projenin tanıtımı gerçekleştirilerek bu projelerin arasından ikisinin gerçekleştirilmesine karar verilmiştir. Projelerin konuları süne türlerinin buğday kalitesine etkisinin belirlenmesi ve tahmin, uyarı modellerinin oluşturulması ile ilgili yapılacak olan araştırmalardır. Bu projeler üzerine çalışmalar başlamadan önce detaylarla ilgili toplantılar gerçekleştirilecektir. Yapılan toplantılarda Un sanayicilerinin maddi ve manevi olarak desteklerinin proje için önemi vurgulanmıştır. Ülke genelinde yapılan bu çalıştaya tek katılım, Ege Un sanayicileri Derneği tarafından gerçekleştirilmiştir. Ekonomimizin kalkınması ve bu alandaki sıkıntının ortadan kalkması için biz dernek olarak projelerin desteklenmesi ve bir an önce hayata geçirilmesi için gelişmeleri yakından takip etmeye devam edeceğiz.


Saygılarımla


Özlem Hoşer
Yeni Un A.Ş Genel Koordinatörü